Không phải Windows 9, không phải Windows Threshold, mà là Windows 10! Microsoft đã chính thức giới thiệu phiên bản tiếp theo của dòng hệ điều hành truyền thống của mình vào ngày 30 tháng 9 năm 2014 vừa rồi. Ngay khi Microsoft phát hành bản ISO Technical Preview, tôi đã nhanh chóng tài về và cài đặt vào máy ảo để cho chúng ta có những cái nhìn tổng quan đầu tiên về hệ điều hành tương lai của Microsoft, cái mà họ gọi là “đã vượt qua ngưỡng”, và “cần phải có một cái tên mới”. Vậy, Windows 10 có gì?
Do mạng Việt Nam gần đây khá chậm vì sự kiện cáp quang biển liên tục đứt nên quá trình download mất rất nhiều thời gian và chậm chạp. Nhưng sau khoảng vài tiếng kiên nhẫn, cuối cùng tôi cũng đã có trong tay bản ISO gốc từ trang web chính thức của Microsoft cho bản Technical Preview này.
Nhưng, những hình ảnh về phiên bản này đã bị rò rỉ trong suốt vài tháng qua, và có lẽ, nếu bạn theo dòng sự kiện thì cũng không mấy bất ngờ trước những điều này. Tôi chỉ trãi nghiệm nhanh những tính năng mới cơ bản của Windows 10. Những bài kế tiếp sẽ đi sâu vào chi tiết.
Trở lại sự kiện ra mắt Windows 10. Microsoft liên tục nhấn mạnh về “sự quen thuộc”. Họ liên tục nhắc tới sự thân thuộc. Vâng, đó là sự thân thuộc mà người dùng đã gắng bó với hệ điều hành này suốt hàng chục năm qua, mà đỉnh cao là Windows 7.
Nếu như Windows 8 là sự cải cách mạo hiểm, thì Windows 10 này lại là một bước “vừa tiến lại vừa lùi”. Microsoft là một công ty hướng tới sự “an toàn”, “ngại thay đổi” (minh chứng bởi cái trình duyệt Internet Explorer 6.0 cũ kĩ hàng mấy năm trời) miễn là đáp ứng được số đông người dùng “phổ thông”. Windows 8 đã mang lại một luồng gió mới cho Microsoft, với thiết kế phẳng thời thượng cùng hệ thống Windows Store với apps Windows mới với mục tiêu “đa nền tảng”. Thế nhưng thị trường lại không mấy phản hồi tích cực, vì họ đã có một Windwos 7 vừa tốt, vừa quen thuộc. Tại sao lại phải chuyển sang Windows 8 lạ lẫm khi Windows 7 vẫn còn tốt?
Và Microsoft nhanh chóng bắt được điều này bằng việc đưa nút Start trở lại Windows 8.1. Những vẫn chưa đủ! Người dùng cần Start truyền thống! Họ cần … một menu! Microsoft đã trả Start Menu huyền thoại về nơi mà nó PHẢI THUỘC VỀ.
Tuy nhiên, nếu bạn đã bắt đầu “hâm mộ” Start Screen hiện đại, thì đừng quá lo lắng, Microsoft vẫn cho phép bạn chuyện đổi qua lại giữa hai chế độ Start Menu/Start Screen. Với một mũi tên bắn trúng hai con nhạn, Microsoft đã , đang hùng hồn tuyên bố, “sẽ chỉ có một nền tản Windows duy nhất”. Windows 10 sẽ chạy ở bất cứ thiết bị điện tử nào có thể, Xbox, Tivi, PC, Tablet, Phone… Với hệ thống Windows Store Apps thống nhất cùng khả năng hỗ trợ đa kích cỡ màn hình, đa độ phân giải (nghe đồn lên tới tận 8k), điều đó sẽ chẳng khó khăn gì.
Thông qua Start Menu và các cấu phần khác, có thể thấy, Microsoft đang cố gắng “phẳng hóa” thống nhất trên toàn hệ thống giao diện của hệ điều hành này.
Dù chưa có một bộ icon “phẳng” thống nhất hoàn toàn những những yếu tố truyền thống đã “phẳng hóa” dần.
Đơn cử như viền của các thành phần như Start Menu, viền các cửa sổ, hộp thoại, và các loại viền khác đều được “dạt” đi mất. Trông tương đối “khít” và tinh tế với đường viền “mỏng như giấy” ở các hộp thoại và cửa sổ truyền thống.
Ta hãy thử ngó xem số hiệu phiên bản hiện tại của Windows 10:
Cận cảnh System Property (chẳng khác Windows 7 hay Windows 8):
Cải tiến đầu tiên ta có thể thấy là ở chương trình “File Explorer” (tên trước đây là “Windows Explorere”). Ngoài vấn đề “viền cửa sổ được dạt mất”, ta còn thấy điểm mới chính là “Home”. Ở các bản Windows trước thì mặc định sẽ nhảy vào thư mục Documents hay This PC (My computer). Nhưng “trang” mặc định của File Explorer sẽ là “home”. Có vẻ như chúng ta sẽ tùy biến được trang này.
Tính năng nổi trội thứ hai là Apps Windows Store đã được “Window-hóa”. Có nghĩa rằng, chúng đã không còn chạy trong môi trường riêng biệt mà đã có thể chạy như một “cửa sổ” ngay trên nền desktop.
Theo cam kết của Microsoft thì mọi ứng dụng Windows Store chạy từ Windows 8/8.1 sẽ chạy bình thường trên Windows 10. Đây sẽ là nền tảng ứng dụng Microsoft sẽ đầu tư lâu dài. Chắc chắn sẽ không có chuyện Microsoft đem con bỏ chợ.
Một tính năng đáng chú ý là “Task Preview” giúp bạn nhìn hình xem trước của các ứng dụng/cửa sổ của “các” desktop. Và, vâng, tôi nhắc đến từ “các desktop”. Giờ đây, Windows đã chính thức có Multi-Desktop.
Như đã nói, bạn vào “Task Preview” có thể thấy dòng “Add a desktop”, click vào đó bạn có thể thêm được một Desktop mới và mở một ứng dụng riêng cho Desktop mới này.
Bạn có thể thêm “nhiều” Desktop tùy ý. Nhưng tôi chưa thử nghiệm có thể thêm tối đa bao nhiêu Desktop.
Trên đây là một bài Preview tương đối ngắn, tôi sẽ tiếp tục trãi nghiệm và mang tới cho bạn những gì mới nhất trong Windows 10. Dự kiến cuối năm sau, Windows 10 sẽ chính thức có mặt trên thị trường.
Windows, Windows 7, Windows 8, Windows 8.1, Windows 10, Windows Store Microsoft là các thương hiệu đã đăng ký và thuộc sở hữu của công ty Microsoft.
JASON NGUYEN 